RHAN 6DARPARIAETHAU TERFYNOL
I593Pŵer i wneud darpariaeth ganlyniadol a throsiannol etc.
1
Caiff rheoliadau wneud—
a
unrhyw ddarpariaeth gysylltiedig, ganlyniadol neu atodol, neu
b
unrhyw ddarpariaeth drosiannol, ddarfodol neu arbed,
y mae Gweinidogion Cymru o’r farn ei bod yn briodol at ddibenion unrhyw ddarpariaeth sydd wedi ei chynnwys yn y Ddeddf hon neu a wneir oddi tani, mewn cysylltiad â darpariaeth o’r fath, neu er mwyn rhoi effaith lawn iddi.
2
Caiff rheoliadau o dan yr adran hon ddiwygio, ddirymu neu ddiddymu unrhyw ddeddfiad (gan gynnwys unrhyw ddeddfiad sydd wedi ei gynnwys yn y Ddeddf hon neu a wneir oddi tani).
3
Yn yr adran hon, ystyr “deddfiad” yw deddfiad (pa bryd bynnag y’i deddfir neu y’i gwneir) sy’n un o’r canlynol, neu sydd wedi ei gynnwys mewn un o’r canlynol—
a
Deddf Seneddol,
b
Deddf neu Fesur Cynulliad Cenedlaethol Cymru, neu
c
is-ddeddfwriaeth (o fewn yr ystyr a roddir i “subordinate legislation” yn Neddf Dehongli 1978 (p. 30)) a wnaed o dan—
i
Deddf Seneddol, neu
ii
Deddf neu Fesur Cynulliad Cenedlaethol Cymru.
I194Rheoliadau o dan y Ddeddf hon: cyffredinol
1
Mae rheoliadau o dan y Ddeddf hon i’w gwneud gan Weinidogion Cymru.
2
Mae pŵer i wneud rheoliadau o dan y Ddeddf hon—
a
yn arferadwy drwy offeryn statudol;
b
yn cynnwys pŵer i wneud darpariaeth wahanol at ddibenion gwahanol.
3
Mae offeryn statudol nad yw ond yn cynnwys rheoliadau o fewn is-adran (4) yn ddarostyngedig i’w ddiddymu yn unol â phenderfyniad Cynulliad Cenedlaethol Cymru.
4
Mae rheoliadau o fewn yr is-adran hon os ydynt yn—
a
rheoliadau a wneir o dan adran 16(3) (uchafswm y ganran o ddeunyddiau anghymwys sydd i’w chynnwys mewn cymysgedd cymwys o ddeunyddiau),
b
rheoliadau a wneir o dan adran 41(9) (cynnwys anfoneb dirlenwi), neu
c
rheoliadau a wneir o dan adran 93 sy’n bodloni’r amod yn is-adran (5).
5
Yr amod yw bod Gweinidogion Cymru wedi eu bodloni nad yw’r rheoliadau yn gwneud unrhyw ddarpariaeth a all—
a
peri i swm y dreth sydd i’w godi ar warediad trethadwy fod yn fwy na’r swm a fyddai i’w godi ar y gwarediad fel arall, neu
b
peri i dreth fod i’w chodi pan na fyddai treth i’w chodi fel arall.
6
Ni chaniateir gwneud unrhyw offeryn statudol arall sy’n cynnwys rheoliadau o dan y Ddeddf hon, ac eithrio un y mae adran 95 yn gymwys iddo, oni bai bod drafft o’r offeryn wedi ei osod gerbron Cynulliad Cenedlaethol Cymru a’i gymeradwyo ganddo drwy benderfyniad.
I295Rheoliadau sy’n newid cyfraddau treth
1
Mae’r adran hon yn gymwys i offeryn statudol nad yw ond yn cynnwys—
a
yr ail reoliadau neu reoliadau dilynol a wneir o dan—
i
adran 14(3) (cyfradd dreth safonol);
ii
adran 14(6) (cyfradd dreth is);
iii
adran 46(4) (cyfradd dreth gwarediadau sydd heb eu hawdurdodi);
b
rheoliadau a wneir o dan adran 93 sy’n gwneud darpariaeth y mae Gweinidogion Cymru o’r farn ei bod yn briodol at ddibenion unrhyw ddarpariaeth sydd wedi ei chynnwys mewn rheoliadau o fewn paragraff (a), mewn cysylltiad â darpariaeth o’r fath, neu ar gyfer rhoi effaith lawn iddi.
2
Rhaid gosod yr offeryn statudol gerbron Cynulliad Cenedlaethol Cymru.
3
Oni chymeradwyir yr offeryn drwy benderfyniad Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn ystod y cyfnod o 28 o ddiwrnodau sy’n dechrau â’r diwrnod y gwneir yr offeryn, mae’r rheoliadau yn peidio â chael effaith ar ddiwedd y cyfnod hwnnw.
4
Ond—
a
os yw Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn pleidleisio ar gynnig am benderfyniad i gymeradwyo’r offeryn cyn diwrnod olaf y cyfnod hwnnw, a
b
os na chaiff y cynnig ei basio,
maent yn peidio â chael effaith ar ddiwedd y diwrnod y cynhelir y bleidlais.
5
Mewn perthynas â’r rheoliadau—
a
os ydynt yn peidio â chael effaith yn rhinwedd is-adran (3) neu (4),
b
os gwnaed gwarediad trethadwy ar adeg pan oeddent mewn grym, ac
c
os yw swm y dreth sydd i’w godi ar y gwarediad yn rhinwedd y rheoliadau yn fwy na’r swm a fyddai wedi bod i’w godi fel arall,
mae’r rheoliadau i’w trin fel pe na baent erioed wedi cael effaith mewn perthynas â’r gwarediad hwnnw.
6
Wrth gyfrifo’r cyfnod o 28 o ddiwrnodau a grybwyllir yn is-adrannau (3) a (4), rhaid diystyru unrhyw gyfnod pan fo Cynulliad Cenedlaethol Cymru—
a
wedi ei ddiddymu, neu
b
ar doriad am fwy na 4 diwrnod.
I696Dehongli
1
Yn y Ddeddf hon—
ystyr “ACC” (“WRA”) yw Awdurdod Cyllid Cymru;
ystyr “busnes tirlenwi” (“landfill business”) yw busnes, neu ran o fusnes, y mae person yn cyflawni gweithrediadau trethadwy fel rhan ohono;
ystyr “cofrestredig” (“registered”) yw cofrestredig o dan adran 35 ac ystyr “cofrestru”(“registration”) yw cofrestru o dan yr adran honno;
nid yw “corff anghorfforedig” (“unincorporated body”) yn cynnwys partneriaeth;
F1ystyr “credyd treth” (“tax credit”) yw credyd treth o dan reoliadau a wneir o dan adran 54;
mae i “cyfnod cyfrifyddu” (“accounting period”) yr ystyr a roddir gan adran 39(5);
mae i “cymysgedd cymwys o ddeunyddiau” (“qualifying mixture of materials”) yr ystyr a roddir gan adran 16;
ystyr “DCRhT” (“TCMA”) yw Deddf Casglu a Rheoli Trethi (Cymru) 2016 (dccc 6);
ystyr “deddfiad sy’n ymwneud â’r dreth” (“enactment relating to the tax”) yw—
- a
y Ddeddf hon a rheoliadau a wneir oddi tani;
- b
DCRhT a rheoliadau a wneir oddi tani, fel y maent yn gymwys mewn perthynas â’r dreth;
- a
ystyr “deunydd” (“material”) yw deunydd o bob math, gan gynnwys gwrthrychau, sylweddau a chynhyrchion o bob math;
mae i “deunydd cymwys” (“qualifying material”) yr ystyr a roddir gan adran 15;
ystyr “DTTT” (“LTTA”) yw Deddf Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2017 (dccc 1);
mae i “dyddiad ffeilio” (“filing date”), mewn perthynas â ffurflen dreth, yr ystyr a roddir gan adran 39(4);
ystyr “ffurflen dreth” (“tax return”) yw ffurflen dreth y mae’n ofynnol i berson ei dychwelyd o dan adran 39;
ystyr “y gofrestr” (“the register”) yw’r gofrestr a gedwir o dan adran 34;
mae i “gwaith adfer” (“restoration work”) yr ystyr a roddir gan adran 8(4);
ystyr “gwarediad tirlenwi” (“landfill disposal”) yw gwarediad deunydd—
- a
drwy dirlenwi, a
- b
fel gwastraff;
- a
ystyr “gweithgarwch safle tirlenwi” (“landfill site activity”) yw derbyn deunydd, cadw deunydd, didoli deunydd, defnyddio deunydd, trin deunydd, adfer deunydd neu wneud unrhyw beth arall â deunydd ar safle tirlenwi;
mae i “gweithredwr” (“operator”), mewn perthynas â safle tirlenwi awdurdodedig, yr ystyr a roddir gan adran 7(4);
ystyr “hysbysiad” (“notice”) yw hysbysiad ysgrifenedig;
ystyr “man gwarediadau tirlenwi” (“landfill disposal area”) yw man ar safle tirlenwi lle y gwneir gwarediadau tirlenwi, neu fan lle y gwnaed gwarediadau o’r fath neu fan lle y bydd gwarediadau o’r fath yn cael eu gwneud;
ystyr “man nad yw at ddibenion gwaredu” (“non-disposal area”) yw man a ddynodir o dan adran 55;
ystyr “partneriaeth” (“partnership”) yw—
- a
partneriaeth o fewn Deddf Bartneriaeth 1890 (p. 39),
- b
partneriaeth gyfyngedig a gofrestrwyd o dan Ddeddf Partneriaethau Cyfyngedig 1907 (p. 24), neu
- c
partneriaeth neu endid tebyg ei gymeriad a ffurfiwyd o dan gyfraith gwlad neu diriogaeth y tu allan i’r Deyrnas Unedig;
- a
ystyr “safle tirlenwi” (“landfill site”) yw—
- a
safle tirlenwi awdurdodedig, neu
- b
unrhyw dir arall lle y gwneir gwarediadau tirlenwi;
- a
mae i “safle tirlenwi awdurdodedig” (“authorised landfill site”) yr ystyr a roddir gan adran 5(1);
mae “tir” (“land”) yn cynnwys tir a orchuddir â dŵr lle bo’r tir uwchlaw’r marc distyll gorllanw arferol;
ystyr “treth” (“tax”) yw treth gwarediadau tirlenwi;
ystyr “y tribiwnlys” (“the tribunal”) yw—
- a
Tribiwnlys yr Haen Gyntaf, neu
- b
pan bennir hynny gan neu o dan Reolau Gweithdrefn y Tribiwnlys, yr Uwch Dribiwnlys;
- a
mae i “trwydded amgylcheddol” (“environmental permit”) yr ystyr a roddir gan adran 5(2).
2
Yn y Ddeddf hon—
a
mae cyfeiriadau at waredu deunydd drwy dirlenwi i’w dehongli yn unol ag adran 4;
b
mae cyfeiriadau at waredu deunydd fel gwastraff i’w dehongli yn unol ag adran 6 (a gweler adran 7 hefyd);
c
mae cyfeiriadau at weithgarwch safle tirlenwi penodedig i’w dehongli yn unol ag adran 8;
d
mae cyfeiriadau at berson sy’n cyflawni gweithrediadau trethadwy i’w dehongli yn unol ag adran 34(2).
3
At ddibenion y Ddeddf hon, mae apêl wedi ei dyfarnu’n derfynol—
a
pan fydd dyfarniad wedi ei roi, a
b
pan na fo unrhyw bosibilrwydd pellach o amrywio’r dyfarniad na’i roi o’r neilltu (gan ddiystyru unrhyw bŵer i roi caniatâd i apelio ar ôl yr amser a bennir ar gyfer dwyn apêl).
4
At ddibenion y Ddeddf hon, gellir llunio disgrifiad drwy gyfeirio at unrhyw faterion neu amgylchiadau.
I397Dod i rym
1
Daw Rhan 1 (trosolwg) a’r Rhan hon i rym ar y diwrnod ar ôl y diwrnod y mae’r Ddeddf hon yn cael y Cydsyniad Brenhinol.
2
Daw darpariaethau eraill y Ddeddf hon i rym ar ddiwrnod a bennir gan Weinidogion Cymru mewn gorchymyn a wneir drwy offeryn statudol.
3
Caiff gorchymyn o dan is-adran (2) bennu diwrnodau gwahanol at ddibenion gwahanol.
I498Enw byr
Enw byr y Ddeddf hon yw Deddf Treth Gwarediadau Tirlenwi (Cymru) 2017.