Adran 23 - Yr opsiwn o wneud cais i Weinidogion Cymru
98.Mae’r adran hon yn mewnosod adrannau 62M, 62N a 62O i DCGTh 1990.
99.Mae adran 62M yn galluogi ceisiadau am ganiatâd cynllunio a cheisiadau am gymeradwyaeth materion a gadwyd yn ôl i gael eu gwneud yn uniongyrchol i Weinidogion Cymru, lle bo’r awdurdod cynllunio lleol y byddai’r ceisiadau wedi cael eu gwneud iddo fel arall wedi’i ddynodi gan Weinidogion Cymru. Bydd y ceisydd yn gallu dewis gwneud cais i’r awdurdod cynllunio lleol neu i Weinidogion Cymru.
100.Caiff Gweinidogion Cymru ragnodi mewn rheoliadau’r mathau o ddatblygiadau y mae’r hawl i wneud cais o’r fath yn gymwys iddo. Mae’n debyg y caiff datblygiadau mawr eu rhagnodi. Diffinnir “datblygiad mawr” yng Ngorchymyn Cynllunio Gwlad a Thref (Gweithdrefn Rheoli Datblygu) (Cymru) 2012, O.S. 2012 Rhif 801 (Cy. 110), gweler Erthygl 2(1). Yn fyr, datblygiad mawr yw (a) gweithrediadau mwyngloddio; (b) y defnydd o dir ar gyfer dyddodion gweithio mwynau; (c) datblygiad tai sy’n cynnwys 10 tŷ neu ragor ar safle sy’n 0.5 hectar neu’n fwy; (d) adeiladau sydd ag arwynebedd llawr o 1000 metr sgwâr neu fwy; (e) datblygiad ar dir sy’n 1 hectar neu fwy.
101.Rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi’r meini prawf ar gyfer dynodi awdurdod cynllunio lleol ac ar gyfer dirymu dynodiad. Er enghraifft, gallai meini prawf o’r fath ganolbwyntio ar ba mor gyflym y mae awdurdodau cynllunio lleol yn penderfynu ar geisiadau penodol, a/neu ba mor aml y caiff penderfyniadau o’r fath eu gwrthdroi ar apêl.
102.Mae adran 62N yn nodi’r amodau y mae’n rhaid i’r meini prawf eu bodloni cyn y gall Gweinidogion Cymru eu cymhwyso. Yr amodau yw ei bod yn ofynnol i Weinidogion Cymru ymgynghori â phob awdurdod cynllunio lleol yng Nghymru, nad yw Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn pleidleisio yn erbyn y meini prawf, a’u bod yn cael eu cyhoeddi.
103.Rhaid i Weinidogion Cymru roi hysbysiad ysgrifenedig am y dynodiad neu’r dirymiad i’r awdurdod cynllunio lleol o dan sylw. Rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi copi o hysbysiad o’r fath.
104.Ni chaniateir dynodi corfforaethau datblygu trefol. (Ar gyfer corfforaethau datblygu trefol, gweler Rhan 16 o Ddeddf Llywodraeth Leol, Cynllunio a Thir 1980.)
105.Mae adran 62O yn gymwys pan wneir cais i Weinidogion Cymru o dan adran 62M. Pe byddai cais cysylltiedig wedi ei wneud fel arall i’r awdurdod cynllunio lleol neu’r awdurdod sylweddau peryglus, mae’r adran hon yn galluogi’r cais i gael ei wneud yn uniongyrchol i Weinidogion Cymru. Mae cais yn “gais cysylltiedig”:
os caiff ei wneud o dan y Deddfau Cynllunio (sef DCGTh 1990, Deddf Cynllunio (Sylweddau Peryglus) 1990 a Deddf Cynllunio (Adeiladau Rhestredig ac Ardaloedd Cadwraeth) 1990 at y dibenion hyn),
os yw’n ymwneud â thir yng Nghymru,
os caiff ei ddisgrifio at y diben hwn mewn rheoliadau a wnaed gan Weinidogion Cymru, a
os yw’n gysylltiedig â’r prif gais.
106.Pan fo Gweinidogion Cymru yn ystyried naill ai nad yw cais yn gysylltiedig â’r prif gais, neu ei fod yn gysylltiedig ond na ddylent hwy fod yn penderfynu arno, rhaid i Weinidogion Cymru gyfeirio’r cais at yr awdurdod a fyddai fel arfer wedi delio ag ef. Yna, bydd yr awdurdod hwnnw’n penderfynu ar y cais.
