Nodiadau Esboniadol i Deddf Treth Trafodiadau Tir a Gwrthweithio Osgoi Trethi Datganoledig (Cymru) 2017

1. Rhagarweiniad

2. Cefndir y Ddeddf

3. Cymhwyso’R Ddeddf

4. Trosolwg Cyffredinol O’R Ddeddf

5. Sylwebaeth Ar Yr Adrannau

   1. Rhan 1 – Trosolwg

   2. Rhan 2 – Y Dreth a’R Prif Gysyniadau

      1. Adran 2 - Treth trafodiadau tir

      2. Adrannau 3–5 - Trafodiadau tir, buddiant trethadwy a buddiant esempt

      3. Adran 6 - Caffael a gwaredu buddiant trethadwy

      4. Adran 7 - Y prynwr a’r gwerthwr

      5. Adran 8 - Trafodiadau cysylltiol

      6. Adran 9 - Tir sy’n rhannol yng Nghymru ac yn rhannol yn Lloegr

      7. Adran 10 - Contract a throsglwyddo

      8. Adran 11 - Contract sy’n darparu ar gyfer trosglwyddo i drydydd parti

      9. Adran 12 - Contract sy’n darparu ar gyfer trosglwyddo i drydydd parti: effaith trosglwyddiad hawliau

      10. Adran 13 - Trafodiadau cyn-gwblhau

      11. Adran 14 - Ystyr cyflawni’n sylweddol

      12. Adran 15 - Opsiynau a hawliau rhabgrynu

      13. Adran 16 - Cyfnewidiadau

      14. Adrannau 17-18 - Trafodiadau trethadwy a chydnabyddiaeth drethadwy

      15. Adrannau 19-20 - Cydnabyddiaeth ddibynnol, ansicr, neu heb ei chanfod

      16. Adran 21 - Blwydd-daliadau

      17. Adrannau 22-23 - Gwerth marchnadol tybiedig ac Eithriadau

   3. Rhan 3 – Cyfrifo Treth a Rhyddhadau

      1. Adrannau 24–29 - Cyfrifo treth

      2. Adrannau 30–31 - Rhyddhadau

   4. Rhan 4 – Lesoedd

      1. Adran 32 - Lesoedd

   5. Rhan 5 – Cymhwyso’R Ddeddf a Dcrht I Bersonau a Chyrff Penodol

      1. Adran 33 - Cwmnïau

      2. Adran 34 - Cynlluniau ymddiriedolaeth unedau

      3. Adran 35 - Cwmnïau buddsoddi penagored

      4. Adran 36 - Cynlluniau contractiol awdurdodedig cyfberchnogaeth

      5. Adran 37–40 - Cydbrynwyr

      6. Adrannau 41-42 - Partneriaethau ac Ymddiriedolaethau

      7. Adran 43 - Personau sy’n gweithredu fel cynrychiolwyr

   6. Rhan 6 – Ffurflenni Treth a Thaliadau

      1. Adran 44 - Dyletswydd i ddychwelyd ffurflen dreth

      2. Adrannau 45-46 - Trafodiadau hysbysadwy

      3. Adrannau 47-52 - Addasiadau

      4. Adrannau 53-55 - Datganiadau

      5. Adrannau 56-57 - Rhwymedigaeth ar gyfer treth a thalu treth

      6. Adran 58 - Ceisiadau gohirio yn achos cydnabyddiaeth ddibynnol neu ansicr

      7. Adran 59 - Cyfrifo’r swm y gellir ei ohirio

      8. Adran 60 - Ceisiadau gohirio: hysbysiadau o benderfyniadau ACC

      9. Adran 61 - Ceisiadau gohirio: effaith penderfyniad ACC

      10. Adran 62 - Amrywio ceisiadau gohirio

      11. Adran 63 - Methu â chydymffurfio â chytundeb ACC i ohirio

      12. Adran 64 - Rheoliadau ynghylch gohirio treth

      13. Adran 65 - Cofrestru trafodiadau tir

   7. Rhan 7 – Y Rheol Gyffredinol Yn Erbyn Osgoi Trethi

      1. Adran 66 - Y rheol gyffredinol yn erbyn osgoi trethi

         1. Adran 81A DCRhT - Ystyr “y rheol gyffredinol yn erbyn osgoi trethi” a throsolwg ohoni

         2. Adran 81B DCRhT - Trefniadau osgoi trethi

         3. Adran 81C DCRhT - Trefniadau artiffisial i osgoi trethi

         4. Adran 81D DCRhT - Ystyr “treth” a “mantais drethiannol”

         5. Adran 81E DCRhT - Addasiadau i wrthweithio manteision treth

         6. Adran 81F DCRhT - Hysbysiad gwrthweithio arfaethedig

         7. >Adran 81G DCRhT - Hysbysiad gwrthweithio terfynol

         8. Adran 81H DCRhT - Achosion mewn cysylltiad â’r rheol gyffredinol yn erbyn osgoi trethi

         9. Adran 81I DCRhT - Y rheol gyffredinol yn erbyn osgoi trethi: cychwyn a darpariaeth drosiannol

   8. Rhan 8 – Dehongli a Darpariaethau Terfynol

      1. Adrannau 67-75 Dehongli

      2. Adran 76 – Diwygadau i DCRhT

      3. Adran 77 – Adolygiad annibynnol o’r dreth trafodiadau tir

      4. Adrannau 78-82 – Darpariaethau terfynol

      5. Atodlen 1 – Trosolwg o’r Atodlenni

      6. Atodlen 2 – Trafodiadau cyn-gwblhau

         1. Rhan 1 – Cyflwyniad a chysyniadau allweddol

            1. Cymhwyso’r Atodlen

            2. Ystyr trafodiad cyn-gwblhau

            3. Ni chodir treth ar drosglwyddai oherwydd y trafodiad cyn-gwblhau

         2. Rhan 2: Trafodiadau cyn-gwblhau sy’n aseinio hawliau

            1. Trafodiadau cyn-gwblhau sy’n aseinio hawliau

            2. Aseinio hawliau: cymhwyso rheolau ynghylch cwblhau a chydnabyddiaeth

            3. Aseinio hawliau: trin y trosglwyddwr fel pe bai’n gwneud caffaeliad ar wahân

            4. Trafodiadau tir tybiannol: effaith dadwneud etc. yn dilyn cyflawni’n sylweddol

            5. Aseinio hawliau mewn perthynas â rhan yn unig o’r contract gwreiddiol

            6. Aseinio hawliau: cyfeiriadau at “y gwerthwr”

         3. Rhan 3 - Trafodiadau cyn-gwblhau sy’n drosglwyddiadau annibynnol

            1. Trosglwyddiadau annibynnol: cydnabyddiaeth a chyflawni’n sylweddol

            2. Cyfeiriadau at “y gwerthwr” mewn achosion sy’n ymwneud â throsglwyddiadau annibynnol

         4. Rhan 4 - Rheol isafswm y gydnabyddiaeth

            1. Rheol isafswm y gydnabyddiaeth

            2. Yr isafswm cyntaf

            3. Yr ail isafswm

         5. Rhan 5 - Rhyddhadau

            1. Rhyddhad i’r trosglwyddwr: aseinio hawliau

            2. Rhyddhad i’r prynwr gwreiddiol: is-werthiannau cymwys

      7. Atodlen 3 – Trafodiadau sy’n esempt rhag codi treth arnynt

         1. Dim cydnabyddiaeth drethadwy

         2. Caffaeliadau gan y Goron

         3. Trafodiadau mewn cysylltiad ag ysgariad neu ddiddymiad partneriaeth sifil etc.

         4. Cydsyniadau a pherchnogiadau gan gynrychiolwyr personol ac amrywio gwarediadau testamentaidd etc.

         5. Pŵer i ychwanegu, i dynnu ymaith neu i amrywio esemptiadau

      8. Atodlen 4 – Cydnabyddiaeth drethadwy

         1. Arian neu gyfwerth ariannol

         2. Treth ar werth

         3. Cydnabyddiaeth ohiriedig

         4. Dosrannu teg a rhesymol

         5. Cyfnewidiadau

         6. Darnddosbarthu etc.: diystyru buddiant presennol

         7. Prisio cydnabyddiaeth anariannol

         8. Dyled fel cydnabyddiaeth

         9. Achosion pan na fodlonir amodau ar gyfer esemptiad yn llawn

         10. Cyfnewid symiau mewn arian tramor

         11. Gwneud gwaith

         12. Darparu gwasanaethau

         13. Trafodiad tir yr ymrwymir iddo o ganlyniad i gyflogaeth

         14. Indemniad a roddir gan gyflogwr

         15. Prynwr yn agored i dalu treth etifeddiant

         16. Prynwr yn agored i dreth ar enillion cyfalaf

         17. Costau breinio

         18. Trefniadau sy’n ymwneud â chyrff cyhoeddus neu addysgol

      9. Atodlen 5 – Trafodiadau eiddo preswyl cyfraddau uwch

         1. Rhan 2 - Prynwr sy’n unigolyn: trafodiadau annedd unigol

            1. Trafodiadau eiddo preswyl cyfraddau uwch

            2. Prynwr sydd â phrif fuddiant mewn annedd arall

            3. Dau brynwr neu ragor

            4. Eithriad ar gyfer buddiant yn yr un brif breswylfa

            5. Eithriad ar gyfer disodli prif breswylfa

            6. Disodli prif breswylfa: trafodiadau yn ystod y cyfnod interim

         2. Rhan 3 - Prynwr sy’n unigolyn: trafodiadau anheddau lluosog

         3. Rhan 4 - Prynwr nad yw’n unigolyn

         4. Rhan 5 - Darpariaethau atodol

            1. Darpariaeth bellach mewn cysylltiad â’r eithriad ar gyfer disodli prif breswylfa

            2. Priodau a phartneriaid sifil yn prynu ar eu pen eu hunain

            3. Ad-drefnu eiddo ar ôl ysgariad, diddymiad partneriaeth sifil etc.

            4. Setliadau ac ymddiriedolaethau noeth

            5. Partneriaethau

            6. Trefniadau cyllid arall

            7. Prif fuddiannau mewn anheddau a gyd-etifeddir

         5. Rhan 6 - Dehongli

      10. Atodlen 6 – Lesoedd

          1. Rhan 2 - Hyd les a thrin lesoedd sy’n gorgyffwrdd

             1. Lesoedd cyfnod penodol

             2. Lesoedd sy’n parhau ar ôl cyfnod penodol

             3. Lesoedd sy’n parhau ar ôl cyfnod penodol: rhoi les newydd

             4. Lesoedd am gyfnod amhenodol

             5. Lesoedd cysylltiol olynol

             6. Rhent ar gyfer cyfnod o orgyffwrdd os rhoddir les bellach

             7. Tenant yn dal drosodd: ôl-ddyddio les newydd i flwyddyn flaenorol

          2. Rhan 3 - Rhent a chydnabyddiaeth arall

             1. Rhent

             2. Rhent amrywiol neu ansicr

             3. Adolygiad rhent cyntaf yn chwarter olaf y bumed flwyddyn

             4. Addasu treth pan bennir y rhent ar y dyddiad ailystyried

             5. Tandaliad treth pan bennir rhent ar y dyddiad ailystyried

             6. Gordaliad treth pan bennir rhent ar y dyddiad ailystyried

             7. Premiymau gwrthol

             8. Rhwymedigaethau etc. tenantiaid nad ydynt yn cyfrif fel cydnabyddiaeth drethadwy

             9. Ildio les bresennol am les newydd

             10. Aseinio les: aseinai yn ymgymryd â rhwymedigaethau

             11. Benthyciad neu flaendal mewn cysylltiad â rhoi neu aseinio les

          3. Rhan 4 - Cytundebau ar gyfer les, aseiniadau ac amrywiadau

             1. Cytundeb ar gyfer les

             2. Aseinio cytundeb ar gyfer les

             3. Achosion pan fo aseinio les yn cael ei drin fel rhoi les

             4. Aseinio les

             5. Gostwng rhent neu leihau cyfnod neu amrywio les mewn ffordd arall

             6. Trin cynnydd mewn rhent fel rhoi les newydd: amrywio les yn ystod y 5 mlynedd gyntaf

          4. Rhan 5 - Cyfrifo’r dreth sydd i’w chodi

             1. Lesoedd preswyl, lesoedd amhreswyl a lesoedd cymysg

             2. Dim treth i’w chodi mewn cysylltiad â rhent: lesoedd preswyl

             3. Cyfraddau treth a bandiau treth: elfen rhent lesoedd amhreswyl a lesoedd cymysg

             4. Cyfrifo’r dreth sydd i’w chodi mewn cysylltiad â rhent: lesoedd amhreswyl a lesoedd cymysg

             5. Cyfrifo’r dreth sydd i’w chodi mewn cysylltiad â rhent: trafodiadau cysylltiol

             6. Gwerth net presennol

             7. Y gyfradd disgownt amser

             8. Treth sydd i’w chodi mewn cysylltiad â chydnabyddiaeth ar wahân i rent: cyffredinol

             9. Treth sydd i’w chodi mewn cysylltiad â chydnabyddiaeth ar wahân i rent: lesoedd cymysg

             10. Y rhent perthnasol

      11. Atodlen 7 – Partneriaethau

          1. Rhan 2 - Darpariaethau cyffredinol

          2. Rhan 3 – Trafodiadau cyffredin gan bartneriaeth

          3. Rhan 4 - Trafodiadau sy’n ymwneud â throsglwyddiadau i bartneriaeth

          4. Rhan 5 - Trafodiadau sy’n ymwneud â throsglwyddiadau o bartneriaeth

          5. Rhan 6 - Trafodiadau eraill sy’n ymwneud â phartneriaethau

          6. Rhan 7 - Cymhwyso Rhannau 5 a 6 mewn perthynas â lesoedd

          7. Rhan 8 - Trosglwyddiadau sy’n ymwneud â phartneriaethau buddsoddi mewn eiddo

          8. Rhan 9 - Cymhwyso esemptiadau, rhyddhadau, darpariaethau DCRhT a darpariaethau hysbysu

      12. Atodlen 8 – Ymddiriedolaethau

      13. Atodlen 9 – Rhyddhad gwerthu ac adlesu

      14. Atodlen 10 – Rhyddhadau cyllid eiddo arall

          1. Rhan 2 - Y rhyddhadau

             1. Tir a werthir i sefydliad ariannol ac a lesir i berson

             2. Tir a werthir i sefydliad ariannol ac a ailwerthir i berson

          2. Rhan 3 - Amgylchiadau pan na fo trefniadau wedi eu rhyddhau

             1. Dim rhyddhad pan fo rhyddhad grŵp, rhyddhad caffael neu ryddhad atgyfansoddi ar gael

             2. Tir a werthir i sefydliad ariannol ond bod trefniadau ar waith i drosglwyddo rheolaeth y sefydliad

          3. Rhan 4 - Buddiant esempt

             1. Buddiant a ddelir gan sefydliad ariannol yn fuddiant esempt

      15. Atodlen 11 – Rhyddhad bondiau buddsoddi cyllid arall

          1. Rhan 2 - Nid yw dyroddi, trosglwyddo nac adbrynu hawliau o dan fond i’w trin fel trafodiadau trethadwy

          2. Rhan 3 - Amodau ar gyfer gweithredu rhyddhadau etc.

          3. Rhan 4 - Rhyddhad ar gyfer trafodiadau penodol

             1. Disodli ased

      16. Atodlen 12 – Rhyddhad ar gyfer ymgorffori partneriaeth atebolrwydd cyfyngedig

      17. Atodlen 13 – Rhyddhad ar gyfer caffaeliadau sy’n ymwneud ag anheddau lluosog

          1. Trafodiadau y mae’r Atodlen hon yn gymwys iddynt

          2. Pennu swm y dreth sydd i’w chodi

          3. Adeiladau penodol sydd eto i’w hadeiladu neu i’w haddasu i gyfrif fel annedd

      18. Atodlen 14 – Rhyddhad ar gyfer caffaeliadau penodol o anheddau

          1. Rhan 2 - Rhyddhad ar gyfer caffaeliadau penodol o anheddau

          2. Rhan 3 - Rhyddhad ar gyfer trafodiadau yr ymrwymir iddynt gan bersonau sy’n arfer hawliau ar y cyd

      19. Atodlen 15 – Rhyddhad ar gyfer trafodiadau penodol sy’n ymwneud â thai cymdeithasol

          1. Rhan 2 - Rhyddhad hawl i brynu

             1. Rhyddhad ar gyfer trafodiad hawl i brynu

          2. Rhan 3 - Lesoedd rhanberchnogaeth

             1. Rhyddhad les ranberchnogaeth: dewis triniaeth gwerth marchnadol

             2. Rhent i les ranberchnogaeth: y swm y codir treth arno

          3. Rhan 4 - Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth

             1. Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth: ystyr ymddiriedolaeth ranberchnogaeth a thermau allweddol eraill

             2. Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth: y prynwr

             3. Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth: dewis triniaeth gwerth marchnadol

             4. Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth: trosglwyddo pan ddaw’r ymddiriedolaeth i ben

             5. Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth: trafodiadau cynyddu perchentyaeth

             6. Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth: trin taliadau ychwanegol pan na fo dewis wedi ei wneud

             7. Ymddiriedolaethau rhanberchnogaeth: datganiad a chynyddu perchentyaeth etc. heb fod yn gysylltiol

             8. Rhent i ymddiriedolaeth ranberchnogaeth: y swm y codir treth arno

          4. Rhan 5 - Rhent i forgais

             1. Rhent i forgais: cydnabyddiaeth drethadwy

          5. Rhan 6 - Rhyddhad ar gyfer caffaeliadau penodol gan landlordiaid cymdeithasol cofrestredig

      20. Atodlen 16 – Rhyddhad grŵp

          1. Rhan 2 - Y rhyddhad

          2. Rhan 3 - Cyfyngiadau ar argaeledd rhyddhad grŵp

          3. Rhan 4 - Tynnu rhyddhad yn ôl

          4. Rhan 5 - Adennill rhyddhad gan bersonau penodol

      21. Atodlen 17 – Rhyddhad atgyfansoddi a rhyddhad caffael

          1. Rhan 2 - Rhyddhad atgyfansoddi

          2. Rhan 3 - Rhyddhad caffael

          3. Rhan 4 - Tynnu’n ôl ryddhad atgyfansoddi neu ryddhad caffael

             1. Achosion pan na chaiff rhyddhad atgyfansoddi neu ryddhad caffael ei dynnu’n ol

             2. Tynnu’n ôl ryddhad atgyfansoddi neu ryddhad caffael yn achos trosglwyddiad dilynol nad yw’n esempt

          4. Rhan 5 - Adennill rhyddhad atgyfansoddi neu ryddhad caffael

      22. Atodlen 18 – Rhyddhad elusennau

          1. Trafodiadau sy’n gymwys i gael rhyddhad

          2. Tynnu rhyddhad elusennau yn ôl

          3. Elusen nad yw’n elusen gymwys

          4. Pryniant ar y cyd gan elusen gymwys a pherson arall: rhyddhad rhannol

          5. Tynnu rhyddhad rhannol yn ôl

          6. Rhyddhad rhannol: elusen nad yw’n elusen gymwys

          7. Cymhwyso’r Atodlen hon i ymddiriedolaethau penodol

      23. Atodlen 19 – Rhyddhad i gwmnïau buddsoddi penagored

          1. Rhyddhad rhag treth trafodiadau tir: trosi ymddiriedolaeth unedau awdurdodedig yn gwmni buddsoddi penagored

          2. Rhyddhad rhag treth trafodiadau tir: cyfuno ymddiriedolaeth unedau awdurdodedig gyda chwmni buddsoddi penagored

      24. Atodlen 20 – Rhyddhad ar gyfer caffaeliadau gan gyrff cyhoeddus a chyrff iechyd

          1. Rhyddhad ar gyfer caffaeliadau penodol sy’n ymwneud â chyrff cyhoeddus

          2. Rhyddhad ar gyfer caffaeliadau gan gyrff penodol y gwasanaeth iechyd

      25. Atodlen 21 – Rhyddhad prynu gorfodol a rhyddhad rhwymedigaethau cynllunio

          1. Rhyddhad am bryniant gorfodol sy’n hwyluso datblygiad

          2. Rhyddhad am gydymffurfio â rhwymedigaethau cynllunio

      26. Atodlen 22 – Rhyddhadau amrywiol

          1. Rhyddhad goleudai

          2. Rhyddhad lluoedd arfog sy’n ymweld a rhyddhad pencadlysoedd milwrol rhyngwladol

          3. Rhyddhad ar gyfer eiddo a dderbynnir i dalu treth

          4. Rhyddhad cefnffyrdd

          5. Rhyddhad ar gyfer cyrff a sefydlir at ddibenion cenedlaethol

          6. Rhyddhad ar gyfer ad-drefnu etholaethau Seneddol

          7. Rhyddhad cymdeithasau adeiladu

          8. Rhyddhad cymdeithasau cyfeillgar

          9. Rhyddhad cymdeithasau cydweithredol a chymdeithasau budd cymunedol a rhyddhad undebau credyd

      27. Atodlen 23 – Diwygiadau i Ddeddf Casglu a Rheoli Trethi (Cymru) 2016

6. Cofnod Y Trafodion Yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru