Rheolau Etholiadau Lleol (Prif Ardaloedd) (Cymru) 2021 No. 1459 (Cy. 374)

1. Testun rhagarweiniol

2. 1. Enwi a chychwyn

3. 2. Darpariaeth drosiannol

4. 3. Dehongli

5. 4. Adran 22(3)(a) o Ddeddf Pleidiau Gwleidyddol, Etholiadau a Refferenda 2000: defnyddio “Annibynnol”

6. 5. Cynnal etholiadau i gyngor prif ardal

7. Llofnod

8. ATODLENNI

   1. ATODLEN 1

      Rheolau cynnal etholiad cynghorwyr ar gyfer prif ardal pan na chynhelir y bleidlais ynghyd â phleidlais mewn etholiad arall

      1. RHAN 1 Darpariaethau ynglŷn ag Amser

         1. 1. Amserlen

         2. 2. Cyfrif amser

      2. RHAN 2 Hysbysiad Etholiad, Enwebu a Dull Ethol

         1. Hysbysiad Etholiad

            1. 3. Hysbysiad etholiad

         2. Enwebu

            1. 4. Dyletswydd y swyddog canlyniadau i gyflenwi ffurflenni enwebu etc.

            2. 5. Enwebu ymgeiswyr

            3. 6. Papurau enwebu: disgrifiadau

            4. 7. Ychwanegu “Wales”, “Welsh”, “Cymru” neu “Cymreig”

            5. 8. Papurau enwebu: datganiadau aelodaeth plaid

            6. 9. Ffurflenni cyfeiriad cartref

            7. 10. Penderfyniadau ynglŷn â dilysrwydd papurau enwebu

            8. 11. Enwebu mewn mwy nag un ward etholiadol

            9. 12. Ymgeiswyr yn tynnu’n ôl

            10. 13. Cyhoeddi datganiad o’r personau a enwebwyd

            11. 14. Defnyddio enwau a ddefnyddir yn gyffredin yn y datganiad o’r personau a enwebwyd

            12. 15. Enwau sydd yr un fath neu’n debyg

            13. 16. Cywiro mân wallau mewn papurau enwebu neu ffurflenni cyfeiriad cartref

            14. 17. Archwilio papurau enwebu

            15. 18. Archwilio ffurflenni cyfeiriad cartref

            16. 19. Gohirio trafodion enwebu os ceir terfysg

         3. Dull Ethol

            1. 20. Penderfynu a oes gornest yn yr etholiad a datgan y canlyniad os nad oes gornest

      3. RHAN 3 Y Bleidlais mewn Etholiadau lle Ceir Gornest

         1. Darpariaethau Cyffredinol

            1. 21. Y bleidlais i’w chynnal drwy bleidlais gudd

            2. 22. Y papurau pleidleisio

            3. 23. Rhestr rhifau cyfatebol

            4. 24. Y marc swyddogol

            5. 25. Gwahardd datgelu pleidlais

            6. 26. Defnyddio ysgolion ac ystafelloedd cyhoeddus

         2. Camau i’w cymryd cyn y bleidlais

            1. 27. Hysbysiad y bleidlais

            2. 28. Papurau pleidleisio post

            3. 29. Darparu gorsafoedd pleidleisio

            4. 30. Penodi swyddogion llywyddu a chlercod

            5. 31. Dyroddi cardiau pleidleisio swyddogol

            6. 32. Cyfarpar gorsafoedd pleidleisio

            7. 33. Penodi asiantau pleidleisio ac asiantau cyfrif

            8. 34. Asiantau pleidleisio ac asiantau cyfrif: darpariaeth atodol

            9. 35. Hysbysu’r gofyniad cyfrinachedd

            10. 36. Dychwelyd papurau pleidleisio post

         3. Y Bleidlais

            1. 37. Derbyn i’r orsaf bleidleisio

            2. 38. Cadw trefn yn yr orsaf

            3. 39. Selio blychau pleidleisio

            4. 40. Cwestiynau y caniateir eu gofyn i bleidleiswyr

            5. 41. Herio pleidleisiwr

            6. 42. Gweithdrefn pleidleisio

            7. 43. Pleidleiswyr sydd ag anabledd neu sy’n methu darllen: marcio pleidleisiau gan y swyddog llywyddu

            8. 44. Pleidleiswyr sydd ag anabledd neu sy’n methu darllen: cymorth cymdeithion

            9. 45. Pleidleisio gyda chymorth cydymaith: darpariaeth atodol

            10. 46. Papurau pleidleisio a dendrwyd: yr amgylchiadau lle maent ar gael

            11. 47. Dyletswyddau swyddogion llywyddu mewn perthynas â phapurau pleidleisio a dendrwyd

            12. 48. Papurau pleidleisio a ddifethwyd

            13. 49. Cywiro gwallau ar ddiwrnod y bleidlais

            14. 50. Gohirio’r bleidlais os ceir terfysg

            15. 51. Y weithdrefn wrth gau’r bleidlais

      4. RHAN 4 Cyfrif y Pleidleisiau a Datgan y Canlyniad mewn Etholiadau lle ceir Gornest

         1. 52. Trefniadau cyfrif y pleidleisiau

         2. 53. Presenoldeb wrth i’r pleidleisiau gael eu cyfrif

         3. 54. Y cyfrif: camau

         4. 55. Y cyfrif: cyffredinol

         5. 56. Y cyfrif: papurau pleidleisio a wrthodwyd

         6. 57. Ailgyfrif

         7. 58. Pleidleisiau cyfartal

         8. 59. Penderfynu ar bapurau pleidleisio

         9. 60. Datgan y canlyniad

      5. RHAN 5 Gwaredu Dogfennau

         1. 61. Selio papurau pleidleisio mewn etholiadau lle ceir gornest

         2. 62. Danfon dogfennau i’r swyddog cofrestru mewn etholiadau lle ceir gornest

         3. 63. Dangos etc. dogfennau

         4. 64. Gorchmynion i ddangos etc. dogfennau: darpariaeth atodol

         5. 65. Cadw a dinistrio dogfennau a anfonwyd at y swyddog cofrestru

         6. 66. Dinistrio ffurflenni cyfeiriad cartref gan y swyddog canlyniadau

      6. RHAN 6 Marwolaeth Ymgeisydd

         1. 67. Diddymu pleidlais neu roi’r gorau iddi ar ôl i ymgeisydd farw

      7. ATODIADAU Nodyn: Caniateir i’r ffurflenni a geir yn yr Atodiadau hyn gael eu haddasu i’r graddau y bo’r amgylchiadau’n gofyn.

   2. ATODLEN 2

      Rheolau cynnal etholiad cynghorwyr ar gyfer prif ardal pan gynhelir y bleidlais ynghyd â phleidlais mewn etholiad perthnasol

      1. RHAN 1 Darpariaethau ynglŷn ag Amser

         1. 1. Amserlen

         2. 2. Cyfrif amser

      2. RHAN 2 Hysbysiad Etholiad, Enwebu a Dull Ethol

         1. Hysbysiad Etholiad

            1. 3. Hysbysiad etholiad

         2. Enwebu

            1. 4. Dyletswydd y swyddog canlyniadau i gyflenwi ffurflenni enwebu etc.

            2. 5. Enwebu ymgeiswyr

            3. 6. Papurau enwebu: disgrifiadau

            4. 7. Ychwanegu “Wales”, “Welsh”, “Cymru” neu “Cymreig”

            5. 8. Papurau enwebu: datganiadau aelodaeth plaid

            6. 9. Ffurflenni cyfeiriad cartref

            7. 10. Penderfyniadau ynglŷn â dilysrwydd papurau enwebu

            8. 11. Enwebu mewn mwy nag un ward etholiadol

            9. 12. Ymgeiswyr yn tynnu’n ôl

            10. 13. Cyhoeddi datganiad o’r personau a enwebwyd

            11. 14. Defnyddio enwau a ddefnyddir yn gyffredin yn y datganiad o’r personau a enwebwyd

            12. 15. Enwau sydd yr un fath neu’n debyg

            13. 16. Cywiro mân wallau mewn papurau enwebu neu ffurflenni cyfeiriad cartref

            14. 17. Archwilio papurau enwebu

            15. 18. Archwilio ffurflenni cyfeiriad cartref

            16. 19. Gohirio trafodion enwebu os ceir terfysg

         3. Dull Ethol

            1. 20. Penderfynu a oes gornest yn yr etholiad a datgan y canlyniad os nad oes gornest

      3. RHAN 3 Y Bleidlais mewn Etholiadau lle Ceir Gornest

         1. Darpariaethau Cyffredinol

            1. 21. Y bleidlais i’w chynnal drwy bleidlais gudd

            2. 22. Y papurau pleidleisio

            3. 23. Rhestr rhifau cyfatebol

            4. 24. Y marc swyddogol

            5. 25. Gwahardd datgelu pleidlais

            6. 26. Defnyddio ysgolion ac ystafelloedd cyhoeddus

         2. Camau i’w cymryd cyn y bleidlais

            1. 27. Hysbysiad y bleidlais

            2. 28. Papurau pleidleisio post

            3. 29. Darparu gorsafoedd pleidleisio

            4. 30. Penodi swyddogion llywyddu a chlercod

            5. 31. Dyroddi cardiau pleidleisio swyddogol

            6. 32. Cyfarpar gorsafoedd pleidleisio

            7. 33. Penodi asiantau pleidleisio ac asiantau cyfrif

            8. 34. Asiantau pleidleisio ac asiantau cyfrif: darpariaeth atodol

            9. 35. Hysbysu’r gofyniad cyfrinachedd

            10. 36. Dychwelyd papurau pleidleisio post

         3. Y Bleidlais

            1. 37. Derbyn i’r orsaf bleidleisio

            2. 38. Cadw trefn yn yr orsaf

            3. 39. Selio blychau pleidleisio

            4. 40. Cwestiynau y caniateir eu gofyn i bleidleiswyr

            5. 41. Herio pleidleisiwr

            6. 42. Gweithdrefn pleidleisio

            7. 43. Pleidleiswyr sydd ag anabledd neu sy’n methu darllen: marcio pleidleisiau gan y swyddog llywyddu

            8. 44. Pleidleiswyr sydd ag anabledd neu sy’n methu darllen: cymorth cymdeithion

            9. 45. Pleidleisio gyda chymorth cydymaith: darpariaeth atodol

            10. 46. Papurau pleidleisio a dendrwyd: yr amgylchiadau lle maent ar gael

            11. 47. Dyletswyddau swyddogion llywyddu mewn perthynas â phapurau pleidleisio a dendrwyd

            12. 48. Papurau pleidleisio a ddifethwyd

            13. 49. Cywiro gwallau ar ddiwrnod y bleidlais

            14. 50. Gohirio’r bleidlais os ceir terfysg

            15. 51. Y weithdrefn wrth gau’r bleidlais

      4. RHAN 4 Cyfrif y Pleidleisiau a Datgan y Canlyniad mewn Etholiadau lle Ceir Gornest

         1. 52. Trosolwg o’r rheolau a dehongli

         2. 53. Presenoldeb mewn trafodion o dan y Rhan hon

         3. 54. Dyletswyddau rhagarweiniol a chyffredinol pan y swyddog canlyniadau cydlynol yw’r swyddog canlyniadau

         4. 55. Gwahanu papurau pleidleisio etc. pan y swyddog canlyniadau cydlynol yw’r swyddog canlyniadau

         5. 56. Dyletswyddau rhagarweiniol a chyffredinol pan nad y swyddog canlyniadau cydlynol yw’r swyddog canlyniadau

         6. 57. Agor cynwysyddion etc. pan nad y swyddog canlyniadau cydlynol yw’r swyddog canlyniadau

         7. 58. Darpariaeth bellach ynghylch papurau pleidleisio post

         8. 59. Y cyfrif: cyffredinol

         9. 60. Y cyfrif: papurau pleidleisio a wrthodwyd

         10. 61. Ailgyfrif

         11. 62. Pleidleisiau cyfartal

         12. 63. Penderfynu ar bapurau pleidleisio

         13. 64. Datgan y canlyniad

      5. RHAN 5 Gwaredu Dogfennau

         1. 65. Selio papurau pleidleisio mewn etholiadau lle ceir gornest

         2. 66. Danfon dogfennau i’r swyddog cofrestru mewn etholiadau lle ceir gornest

         3. 67. Dangos etc. dogfennau

         4. 68. Gorchmynion i ddangos etc. dogfennau: darpariaeth atodol

         5. 69. Cadw a dinistrio dogfennau a anfonwyd at y swyddog cofrestru

         6. 70. Dinistrio ffurflenni cyfeiriad cartref gan y swyddog canlyniadau

      6. RHAN 6 Marwolaeth Ymgeisydd

         1. 71. Diddymu pleidlais neu roi’r gorau iddi ar ôl i ymgeisydd farw

      7. ATODIADAU Nodyn: Caniateir i’r ffurflenni a geir yn yr Atodiadau hyn gael eu haddasu i’r graddau y bo’r amgylchiadau’n gofyn.

9. Nodyn Esboniadol